Skip to the main content

Samen beslissen in de spreekkamer vraagt om standaardisatie

Blog
Date
augustus 29, 2018

Blog

Wat is voor mij de ‘beste’ behandeling? Stelt u zich eens voor, u heeft last van uw rug en er is een hernia gediagnosticeerd. U hoort van vrienden verschillende verhalen over ‘de beste behandelmethode’. Zo werd uw vriendin aan haar hernia geopereerd en kreeg uw buurman een epidurale infiltratie om zijn hernia te bestrijden. Wanneer u bij uw specialist op het spreekuur verschijnt, hoort u dat fysiotherapie ook nog tot de mogelijkheden behoort. Het begint u te duizelen; want wat is nou eigenlijk de beste behandeling? Wat geeft het beste resultaat met de minste complicaties?

Zoveel mensen, zoveel wensen

Tijdens het consult kunnen hier geen generalistische uitspraken over worden gedaan en exacte gegevens zijn ook nog niet beschikbaar in de spreekkamer. Maar, wat is nu voor mij als individu de beste behandeling? Dat verschilt per persoon. Voor mij is het van belang, stel dat ik een hernia zou hebben, dat ik – op termijn – weer intensief kan sporten en dagelijks naar mijn werk kan gaan. Dit hoeft voor een andere patiënt met een hernia helemaal niet van belang te zijn. Die prefereert bijvoorbeeld juist een zo kort mogelijk behandeltraject. Helaas ontbreken de uitkomstgegevens van de verschillende, potentiele behandelingen nog in de spreekkamer. Feiten als ‘wat was de beste behandeling voor vrouwen van mijn leeftijd in een soortgelijke situatie’ zijn nog niet of mondjesmaat voor handen. Hierdoor kun je moeilijk beslissen wat voor jou de juiste behandeling is.

Wat ik hierboven beschrijf wordt ook wel ‘Uitkomstgerichte Zorg’ genoemd. Daarbij is ‘samen beslissen’ in de spreekkamer op basis van relevante uitkomstgegevens een belangrijk uitgangspunt. Zorgverlener en patiënt bekijken samen welke behandelopties er zijn en beslissen op basis van uitkomstgegevens vervolgens samen over welke behandeling het beste past.

Stand van het land

Idealiter wil je de informatie over de verschillende behandelingen en de gevolgen/resultaten ervan ‘met een druk op de knop’ beschikbaar hebben in de spreekkamer. Op die manier kunnen arts en patiënt samen de mogelijkheden bespreken, ondersteund met de juiste uitkomstinformatie. Momenteel bestaan er in de Nederlandse gezondheidszorg al wel tal van initiatieven waar men Uitkomstgerichte Zorg en het samen beslissen in de spreekkamer toepast. Echter, dit vindt vrijwel altijd op kleine schaal plaats en is niet makkelijk uit te breiden omdat er lokale oplossingen worden ontwikkeld en gebruikt.

Binnen ieder initiatief past men Uitkomstgerichte Zorg op de eigen manier toe. De gegevens worden niet volgens een standaardmethode geregistreerd, uitgewisseld en vergeleken. Wanneer iedereen dit op verschillende manieren doet, kun je informatie uit bijvoorbeeld verschillende ziekenhuizen niet vergelijken, laat staan uitwisselen. Deze situatie heeft eerder plaatsgevonden in Nederland. Denk maar eens aan alle verschillende elektronische patiëntendossiers (EPD’s) in de ziekenhuizen. Daar was en is nog steeds veel sprake van maatwerk, wat gegevensuitwisseling bemoeilijkt en tot een uitdaging maakt. Dit mag niet nog eens gebeuren bij het invoeren van uitkomstmetingen en Uitkomstgerichte Zorg in Nederland.

Standaardisatie

Maar wat is er dan nodig om de uitwisseling en de vergelijking van uitkomstgegevens wél op grote schaal mogelijk te maken? Wanneer ik kijk naar het voorbeeld van de patiënt met een hernia dan zou ik idealiter per behandeling willen weten hoe succesvol deze behandeling is: Hoe snel ben ik van mijn hernia af met behulp van fysiotherapie? Wat zijn de potentiele complicaties bij een operatie en wat zijn de effecten op de lange termijn? Dergelijke informatie is vereist om per situatie en per persoon de juiste keuze te kunnen maken.

ICHOM-sets helpen?

Om alle betreffende informatie wel met ‘een druk op de knop’ inzichtelijk te kunnen maken voor patiënt en professional in de spreekkamer, is standaardisatie onmisbaar. Want pas met het gebruik van informatiestandaarden kan men eenduidig informatie vastleggen, uitwisselen en vergelijken. Hiervoor kunnen we de al bestaande, internationale initiatieven zoals ICHOM mijns inziens waar mogelijk hergebruiken. ICHOM is een internationaal consortium dat voor 24 aandoeningen al standaardsets voor uitkomsten heeft ontwikkeld. In die sets wordt precies vermeld welke uitkomstgegevens moeten worden geregistreerd per ziektebeeld. Naast standaardisatie is het maken van afspraken essentieel. Deze afspraken hebben betrekking op informatie registreren, uitwisselen, verzamelen, benchmarken en beschikbaar stellen.

Samen beslissen

Kortom: standaardisatie is noodzakelijk! In het onderzoeksrapport ‘ICHOM als instrument voor Uitkomstgerichte Zorg In Nederland’ beschrijf ik een aantal stappen hoe de ICHOM-sets desgewenst kunnen worden toegepast in Nederland. Om zo vervolgens Uitkomstgerichte Zorg – en dus ook ‘samen beslissen’ in de spreekkamer –  in Nederland verder van de grond te krijgen. Wilt u meedenken over ‘Uitkomstgerichte Zorg’ en ‘standaardisatie van informatie’ of wilt u bijbehorende stappen uit het rapport gaan toepassen in de praktijk? Ik ga graag met u in gesprek!

Hiervoor kunt u contact opnemen met Irene van Duijvendijk, Adviseur bij Nictiz (Duijvendijk@nictiz.nl).

 

 

 

 

Go to top

Volg ons