Contra-indicaties

Contra-indicaties (CI’s) zijn aandoeningen of kenmerken van patiënten waarbij bepaalde geneesmiddelen niet of slechts onder bepaalde voorwaarden toegepast mogen worden, bijvoorbeeld bij een nierfunctiestoornis. Het is daarom belangrijk dat zorgverleners over de meest actuele CI’s van patiënten beschikken om het risico op complicaties en/of verdere achteruitgang te voorkomen.

De Nationale Classificatie Contra-Indicaties/voorzorgen (NCI-lijst) geeft de contra-indicaties waarop zorgverleners in Nederland medicatiebewaking kunnen uitvoeren. De contra-indicaties zijn eenduidig omschreven en gecodeerd zodat zorgverleners bij gegevensuitwisseling elkaar begrijpen. ICT-leveranciers bouwen deze lijst in hun informatiesysteem voor het eenduidig uitwisselen van contra-indicaties.

U kunt de NCI-lijst en de tabellen met koppelingen naar de codestelsels van G-Standaard, SHB-CI, ICD10 en SNOMED CT aanvragen via onderstaande knop ‘NCI-lijst (download)’.

NCI-lijst (browser)

NCI-lijst (download)

Wijzigingsverzoek

Onder de knop ‘NCI-lijst (browser)’ kunt u de NCI-browser zien. U kunt kiezen uit:

Actueel: Deze items staan op de NCI-lijst. Op deze items kunnen zorgverleners medicatiebewaking uitvoeren.
Alle: Alle items die in het systeem staan. Ze maken wel of niet deel uit van de NCI-lijst.
Ontwerp: Deze items worden ontwikkeld. Ze staan niet op de NCI-lijst.
Review: Deze items zijn ontwikkeld en worden nagekeken.
In bewerking: Deze items worden aangepast. Ze staan al op de NCI-lijst.
Afgewezen: Deze items zijn afgewezen voor de NCI-lijst. Ze hebben nooit op de NCI-lijst gestaan.
Verwijderd: Deze items zijn van de NCI-lijst verwijderd. Ze hebben op de NCI-lijst gestaan.

Waarom zijn contra-indicaties noodzakelijk voor de patiëntveiligheid?

Informatie over contra-indicaties is bij het voorschrijven of verstrekken van medicatie cruciaal voor de patiëntveiligheid. Patiënten met bepaalde aandoeningen kunnen complicaties krijgen door het gebruik van verkeerde geneesmiddelen. Contra-indicaties van een patiënt, zoals zwangerschap en epilepsie, zijn daarom van belang bij het bepalen van het juiste geneesmiddel.

Wat is de lijst Nationale Classificatie Contra-Indicaties/Voorzorgen?

De Nationale Classificatie Contra-Indicaties/Voorzorgen (NCI-lijst) geeft de contra-indicaties waarop zorgverleners in Nederland medicatiebewaking kunnen uitvoeren. De contra-indicaties zijn eenduidig omschreven en gecodeerd om ervoor te zorgen dat zorgverleners, die gegevens uitwisselen, elkaar begrijpen. Zorgverleners slaan de contra-indicaties gecodeerd op in hun systemen. Gecodeerde contra-indicaties zijn noodzakelijk voor het uitvoeren van geautomatiseerde medicatiebewaking. Zo’n beslissingssysteem kan immers niet overweg met vrije tekst.

Waarom is de NCI-lijst nodig?

In de loop der jaren zijn er in Nederland verschillende codestelsels voor contra-indicaties ontstaan. De manier waarop deze stelsels zijn opgezet heeft te maken met de achtergrond van de zorgverleners (eerste of tweede lijns), de zienswijze van de samenstellers of het beoogde doel. De NCI-lijst verbindt de bekendste codestelsels, zodat instellingen ongeacht hun codestelsel de contra-indicaties kunnen uitwisselen. De volgende codestelsels zijn met elkaar verbonden in de NCI-lijst: G-standaard thesaurus subtabel 40, NHG Contra-IndicatieCodes (CIC), International Classification of Diseases (ICD-9 en ICD-10), Systematized Nomenclature of Medicine Clinical Terms (SNOMED-CT), Stichting Health Base Contra-Indicaties (SHB-CI).

Hoe wordt het beheer uitgevoerd?

De NCI-lijst wordt beheerd conform de afspraken die beschreven zijn in het generieke model ‘Beheer van standaarden in de zorg’. In het beheerproces zijn verschillende rollen conform NEN7522 te onderscheiden. Nictiz vervult in het proces de rollen functioneel- en technisch beheerder.

Wie beheren de NCI-lijst?

De organisaties Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA), de Federatie Medisch Specialisten, Stichting Health Base (SHB), de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en Nictiz beheren de NCI-lijst. Bij Gert Koelewijn (koelewijn@nictiz.nl) kunt u terecht voor vragen.

Hoe komt de NCI-lijst in de zorgsystemen?

Met de systeemleveranciers is afgesproken dat zij de nationale contra-indicatielijst in hun zorgsystemen inbouwen. Zij zorgen ervoor dat zorgverleners, bij het opvragen van contra-indicaties uit andere systemen, de juiste contra-indicaties van een patiënt op hun beeldscherm zien. De lijsten worden door SHB, Z-index of de NHG gedistribueerd of zelf uit de NCI-lijst download door de systeemleverancier geïmporteerd. Lees hier de gebruiksvoorwaarden voor het gebruik van de NCI-lijst. Een bevraagd systeem dient op zijn minst de code uit de G-standaard thesaurus subtabel 40 mee te sturen. Eventueel kunnen ook andere codes meegegeven worden in het bericht, zoals een ICD-10-code. Indien de code bekend is in de nationale contra-indicatielijst wordt de bijbehorende contra-indicatie getoond. Als de code niet bekend is, wordt de omschrijving getoond. Systeemleveranciers kunnen de NCI-lijst, inclusief de mapping naar de andere codestelsels, binnenkort downloaden van de Nictiz-website.