Contra-indicaties

Waarom zijn contra-indicaties noodzakelijk voor de patiëntveiligheid?
Informatie over contra-indicaties is bij het voorschrijven of verstrekken van medicatie cruciaal voor de patiëntveiligheid. Patiënten met bepaalde aandoeningen kunnen complicaties krijgen door het gebruik van verkeerde geneesmiddelen. Contra-indicaties van een patiënt, zoals zwangerschap en epilepsie, zijn daarom van belang bij het bepalen van het juiste geneesmiddel.

Wat is de lijst Nationale Classificatie Contra-Indicaties/Voorzorgen?
De Nationale Classificatie Contra-Indicaties/Voorzorgen (NCI-lijst) geeft de contra-indicaties waarop zorgverleners in Nederland medicatiebewaking kunnen uitvoeren. De contra-indicaties zijn eenduidig omschreven en gecodeerd om ervoor te zorgen dat zorgverleners, die gegevens uitwisselen, elkaar begrijpen. Zorgverleners slaan de contra-indicaties gecodeerd op in hun systemen. Gecodeerde contra-indicaties zijn noodzakelijk voor het uitvoeren van geautomatiseerde medicatiebewaking. Zo’n beslissingssysteem kan immers niet overweg met vrije tekst.

Waarom is de NCI-lijst nodig?
In de loop der jaren zijn er in Nederland verschillende codestelsels voor contra-indicaties ontstaan. De manier waarop deze stelsels zijn opgezet heeft te maken met de achtergrond van de zorgverleners (eerste of tweede lijns), de zienswijze van de samenstellers of het beoogde doel. De NCI-lijst verbindt de bekendste codestelsels, zodat instellingen ongeacht hun codestelsel de contra-indicaties kunnen uitwisselen. De volgende codestelsels zijn met elkaar verbonden in de NCI-lijst: G-standaard thesaurus subtabel 40, NHG Contra-IndicatieCodes (CIC), International Classification of Primary Care (ICPC),  International Classification of Diseases (ICD-9 en ICD-10), Systematized Nomenclature of Medicine Clinical Terms (SNOMED-CT), Stichting Health Base Contra-Indicaties (SHB-CI).

Wie beheren de NCI-lijst?
De organisaties Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA), de Federatie Medisch Specialisten, Stichting Health Base (SHB), de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en Nictiz beheren de NCI-lijst. Bij Gert Koelewijn​ (koelewijn@nictiz.nl) kunt u terecht voor vragen.

Hoe komt de NCI-lijst in de zorgsystemen?
Met de systeemleveranciers is afgesproken dat zij de nationale contra-indicatielijst in hun zorgsystemen inbouwen. Zij zorgen ervoor dat zorgverleners, bij het opvragen van contra-indicaties uit andere systemen, de juiste contra-indicaties van een patiënt op hun beeldscherm zien. De lijsten worden door SHB, Z-index of de NHG gedistribueerd of zelf uit de NCI-lijst download door de systeemleverancier geïmporteerd. Lees hier de gebruiksvoorwaarden voor het gebruik van de NCI-lijst​.

Een bevraagd systeem dient op zijn minst de code uit de G-standaard thesaurus subtabel 40 mee te sturen. Eventueel kunnen ook andere codes meegegeven worden in het bericht, zoals een ICD-10-code. Indien de code bekend is in de nationale contra-indicatielijst wordt de bijbehorende contra-indicatie getoond. Als de code niet bekend is, wordt de omschrijving getoond. Systeemleveranciers kunnen de NCI-lijst, inclusief de mapping naar de andere codestelsels, binnenkort downloaden van de Nictiz-website.