SNOMED

SNOMED

SNOMED is een internationaal medisch terminologiestelsel dat door SNOMED International beheerd wordt. In Nederland is Nictiz het National Release Center (NRC) van SNOMED. SNOMED wordt in meer dan vijftig landen gebruikt. Momenteel loopt bij Nictiz het programma ‘Vertalen SNOMED’ om de medische termen uit SNOMED naar het Nederlands te vertalen. Inmiddels zijn circa 150.000 termen in het Nederlands beschikbaar via het SNOMED CT browser. Lees hier meer over het programma ‘Vertalen SNOMED’.

SNOMED voor een duurzaam zorginformatiestelsel

SNOMED is van toegevoegde waarde voor een duurzaam zorginformatiestelsel. Zorgverleners leggen momenteel medische gegevens voor een groot deel in vrije tekstvelden vast. Het nadeel van deze manier van registreren is dat een hoeveelheid aan waardevolle informatie verloren gaat. Met SNOMED kan betekenis worden toegevoegd aan deze informatie door het te coderen en het zo eenduidig vast te leggen. Als deze met SNOMED vastgelegde informatie tussen zorgverleners onderling  wordt vastgelegd, ontstaat er geen verwarring over de betekenis ervan. Eenheid van Taal is dan een feit: gezondheidsinformatie vanuit het ene systeem blijft dezelfde betekenis houden wanneer deze met een ander systeem wordt uitgewisseld.

Voordelen SNOMED

SNOMED is betekenisvol voor verschillende doelgroepen:

• Zorgverleners: kunnen de dossiervoering in de eigen vaktaal blijven doen. Onder de motorkap van SNOMED heeft elke vakterm een uniek nummer dat gekoppeld is aan de vaktermen met dezelfde betekenis. Een bijkomend voordeel is dat de eenduidig vastgelegde termen met SNOMED eenvoudig kunnen worden hergebruikt bij overdrachten en bij het verzamelen van statistieken. Verder kan bij klinisch wetenschappelijk onderzoek eenvoudig een patiënten-cohort worden geselecteerd met de opgeslagen data.
• Leveranciers: kunnen het eigen product verrijken met een internationaal medisch stelsel zodat koppelingen met andere (buitenlandse) systemen makkelijker plaatsvinden. Het product wordt zo geschikter voor de internationale markt.
• Patiënten: kunnen patiëntendossiers en gezondheidsomgevingen beter begrijpen doordat medische termen uit SNOMED direct gekoppeld zijn aan een patiëntvriendelijke term.
• Beleidsmakers: kunnen eigen data combineren met andere classificaties om tot landelijke statistieken en financiële verantwoording van de zorg te komen.
• Onderzoekers: kunnen eenvoudig en accuraat subgroepen selecteren in een onderzoekscohort. Daarbij kunnen onderzoekers ook onderzoekparameters automatisch extraheren uit de verslaglegging. Zo is een coassistent in de toekomst niet maanden meer bezig om tot een bruikbaar gecodeerde dataset te komen.

Hoe werkt het SNOMED CT browser?

In het volgend voorbeeld wordt gebruikgemaakt van de terminologie-explorer (SNOMED-browser) en is gezocht naar de diagnose ‘hartaanval’, in het Engels ‘heart attack’.

Er is gestart door de zoekterm ‘heart’ in te voeren. Op basis van deze zoekopdracht worden 1433 resultaten gevonden. Echter, bevat dit resultaat alle opties met ‘heart’ in alle hiërarchische groepen en niet enkel de groep diagnosen. Door achter ‘heart’ een spatie en ‘att’ toe te voegen wordt de selectie verkleind tot slechts 7 termen, waaronder ‘heart attack’. ‘Heart attack’ is een synoniem van ‘myocardial infarction’, wat een ‘disorder’ oftewel een diagnose is. Middels het gebruik van de zoekterm ‘heart attack’ komt het SNOMED-concept ‘myocardial infarction’ naar voren. Dit concept valt op een hoger niveau van hiërarchie binnen de groepen ‘injury of anatomical site’, ‘ischaemic heart disease’ en ‘myocardial disease’. Deze worden ook wel de ‘parents’ genoemd. Een ‘myocardial infarction’ kent ook lager gelegen hiërarchieën, die ‘children’ worden genoemd. Door goed te kijken naar deze ‘children’ kan er altijd nog worden gekozen voor een meer specifiek geformuleerd concept.

Relatie met andere standaarden

SNOMED International werkt samen met wereldwijde organisaties zoals de World Health Organization (ICD10), HL7, OpenEHR, World Organization of Family Doctors (WONCA), Regenstrief (LOINC), IUPAC (chemical science), DICOM en GMDN (medical devices) voor wereldwijde harmonisatie van standaarden op het gebied van terminologie, classificaties en codestelsels. Er is een overeenkomst getekend door Regenstrief en SNOMED International om de terminologiestelsels LOINC en SNOMED CT nationaal en internationaal met elkaar te combineren.